Özel Eğitim Konusunda Aile Tutumu

Uzman tarafından yapılan değerlendirme sonucu özel eğitim önerildiğinde pek çok aile endişe duyar. Sorun alanının farkında olsun ya da olmasın aileler için bu kararı duymak oldukça zor ve kaygı vericidir. Ailelerin en büyük kaygısı ise özel eğitim raporunun çocuğun ileriki eğitim ve iş yaşantısını olumsuz etkileme ihtimalidir.

Ailelerin aklına gelen ilk sorular “Rapor mu almalıyım? Bu rapor ile çocuğum etiketlenmiş mi olur? İleride karşısına çıkar mı? Pişman olur muyuz? Çocuğum orada durumu daha ağır çocuklarla mı eğitim görecek? Onlardan etkilenirse psikolojisi daha kötü olur mu? Askere gidebilir mi? İş sahibi olabilir mi? Evlenebilir mi?” şeklinde olmaktadır.

Özel eğitim alma konusunda gözetilmesi gereken en önemli husus çocuğun yüksek yararıdır. Çocuğun işlevselliğini arttıracak, eğitim yaşantısını ve akademik başarısını destekleyecek, sosyal alanda ilişki kurmasını sağlayacak bir eğitim desteğinden çocuğu mahrum bırakmak, ailelerin özel eğitim desteği alırken başlangıçta duyduğu kaygıdan çok daha ciddi sonuçlara yol açabilir.

Çocuğun gelecekteki iş yaşantısını olumsuz etkileme ihtimali düşünülerek gerekli desteği alamayan çocuk, gelecekte sahip olabileceği iş imkanlarından ya da eğitim desteğinden de yoksun kalabilir. Gelişimsel süreçte ihtiyaçları doğrultusunda uygun eğitimi alamamış çocukların topluma kazandırılması ve kendi başlarına hayatlarını sürdürebilecek becerileri edinmesi oldukça zordur. Bu sebeple özel eğitim desteğinde, öncelikli olarak çocuğun şu anki ihtiyacı göz önünde bulundurularak hareket edilmesi gerekmektedir.

Çocuğun toplum tarafından etiketlenme ihtimali ise ailelerin bir diğer kaygı alanını oluşturur. Pek çok gelişimsel gecikme ya da sorun, uygun yaş aralığında desteklendiği takdirde çocuğun işlevselliğini yaşıtlarıyla uygun hale getirmektedir. Bu sebeple çevrenin tutumunu bir kenara bırakarak çocuğun ihtiyacını ön planda tutmak anne-babaların yapabileceği en makul davranıştır.

Çocuğun özel eğitim kurumundaki diğer çocuklardan olumsuz etkilenme ihtimali ise ailelerin kafasındaki bir diğer yaygın sorudur. Bu noktada çocuğun özel durumuna uygun şekilde, ailenin ve çocuğun beklentilerini karşılayacak uygun bir özel eğitim merkezinin araştırılması önemlidir.

Özel Eğitimde Ailenin Önemi

Özel eğitime ihtiyaç duyan bireylerin ebeveynleri eğitim sürecinde ve bireylerin hayatlarında önemli bir role sahiptir. Bireyin eğitim yolculuğunda ve hayata hazırlanmasında eğitim kurumları kadar ailenin de önemli bir yeri vardır.

• Çocukların yetersizliklerinin fark edilmesi,
• Bu yetersizlikler ile ilgili bilgi edinilmesi,
• Bu yetersizliklere uygun eğitim kurumlarının araştırılması,
• Eğitimiyle ilgili kararlar alınmasında aileye düşen sorumluluklar bulunmaktadır.

Ebeveynler; çocuklarıyla ilgili deneyimlerini, çocuklarının ilgilerini, isteklerini, duygularını, fiziksel-bilişsel-ruhsal gelişim süreçlerini göz önünde bulundurarak çocuklarının gelişimlerine destek olmaktadır. Bu bilgiler ile birlikte ailenin ev içerisinde belirli rutinler oluşturması, evde geçirilen zamanlarda çocukların gelişimine katkı sağlayacak ortamların yaratılması önemlidir.

Aile, kurum ve öğretmenler arasındaki işbirliği çocukların olumlu yöndeki gelişimi için oldukça faydalıdır. Bu açıdan ailenin öğretmen ve kurum ile iletişim içerisinde olması ve işbirliği içerisine gerekli profesyonel yardımı dahil etmesi çocukların gelişimi açısından önemlidir.